Το μυστικό των Ελληνικών σπάνιων Γαιών...Και η «Σύμβαση Cooper»
της Στελίνας Μαργαριτίδου
Στις 2 Mαρτίου του 2011, στo ατσάλινο κτίριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις Βρυξέλλες, στο δείπνο εργασίας που παρέθετε ο ευρωβουλευτής της ΝΔ, καθηγητής Ιωάννης Τσουκαλάς, ο Επίτροπος Ενέργειας κ. Έτινγκερ συζητούσε ένα από τα σοβαρότερα θέματα που απασχολούν την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις ΗΠΑ: Δύο χρόνια πριν, το 2009, την ώρα που η Κίνα κατάφερνε να πετύχει μια πρωτοφανή ανάπτυξη στον χώρο των πράσινων τεχνολογιών και της βιομηχανίας, το τετραετές ευρωπαϊκό πρόγραμμα Promine «Πρωτοβουλίες για τις πρώτες ύλες» δημιουργούσε μια βάση δεδομένων GIS (geographic information systems), που περιέχει όλα τα γνωστά και τα προβλεπόμενα κοιτάσματα μεταλλικών και μη-μεταλλικών ορυκτών πόρων. Υπολογίστηκαν, ακόμη, οι ποσότητες των πιθανά εκμεταλλεύσιμων στρατηγικών μετάλλων (π.χ. γάλλιο, γερμάνιο, ίνδιο, λίθιο, τιτάνιο, ταντάλιο, κοβάλτιο, νιόβιο, βανάδιο, αντιμόνιο, στοιχεία της ομάδας της πλατίνας και σπάνιες γαίες) και ορυκτών που δεν εξορύσσονται σήμερα στην Ευρώπη.
Στόχος του ευρωπαϊκού αυτού προγράμματος είναι η εξασφάλιση απρόσκοπτης πρόσβασης της εξορυκτικής βιομηχανίας στους ορυκτούς πόρους ακόμη και μέσα σε δάση, περιοχές natura 2000, εθνικούς δρυμούς και ακτές. Στο πρόγραμμα, που ολοκληρώνεται σε μερικούς μήνες και το κόστος του έχει προϋπολογιστεί στα 17,3 εκατ. ευρώ, συμμετέχουν 27 χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα.
Στις 13 Σεπτεμβρίου του 2011, μετά από πρόταση του Ευρωβουλευτή της ΝΔ, καθηγητή Ι.Α. Τσουκαλά, για τη δημιουργία «Ευρωπαϊκού Χάρτη Πορείας για τις πρώτες ύλες μέχρι το 2050», υπερψηφίστηκε από την Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου μια έκθεση «σχετικά με μια αποτελεσματική στρατηγική στον τομέα των πρώτων υλών για την Ευρώπη». Στις αρχές Ιουλίου του 2012, ο Γενικός Διευθυντής του ΙΓΜΕ, Κ. Παπαβασιλείου, ανακοίνωνε σε συνέντευξή του πως «υπάρχουν οι πρώτες ενδείξεις για την ύπαρξη σπάνιων γαιών στη Βόρεια Ελλάδα. Η έρευνα ξεκινά άμεσα».
Σπάνιες Γαίες: Η μαύρη πλευρά της Πράσινης Τεχνολογίας
Τι συμβαίνει, τελικά, με τα εν λόγω υλικά και γιατί υπάρχει τέτοια κινητικότητα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο; Ένας προσεκτικός αναγνώστης θα καταλάβει αμέσως ότι πρόκειται για μια ιδιαίτερα σοβαρή υπόθεση, πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ και δολαρίων, στην οποία στηρίζεται η βαριά βιομηχανία της Ευρώπης και της Αμερικής. Μια άκρη του νήματος αυτής της υπόθεσης, που αφορά στην Οικονομία του Δυτικού κόσμου, φθάνει και στην Ελλάδα. Δεν αποκλείεται, μάλιστα, να συνδέεται με αποφάσεις και πολυεπίπεδες γεωστρατηγικές κινήσεις, βάσει ενός καλοστημένου σχεδιασμού, ο οποίος προέκυψε δεκαετίες πριν.
Οι σπάνιες γαίες αποτελούν μια ομάδα δεκαεπτά μετάλλων με μοναδικές ιδιότητες, τα οποία χρησιμοποιούνται με ολοένα μαζικότερο τρόπο στην καινοτόμο βιομηχανία της υψηλής τεχνολογίας. Τα λέιζερ, τα κινητά τηλέφωνα και οι οθόνες υγρών κρυστάλλων περιέχουν σπάνιες γαίες, ενώ οι νέες επιδόσεις των τελευταίων γενεών τερματικών «μαζικής σύνδεσης», από το iPhone έως τα ηλεκτρονικά βιβλία, οφείλονται εν μέρει στις ιδιότητες αυτών των στοιχείων. Ωστόσο, από τα στοιχεία αυτά εξαρτώνται και οι νέες «πράσινες» βιομηχανίες: οι μπαταρίες των υβριδικών αυτοκινήτων, τα φωτοβολταϊκά, οι λαμπτήρες χαμηλής κατανάλωσης ή οι τουρμπίνες των ανεμογεννητριών στηρίζονται στα «πράσινα μέταλλα» – το νεοδύμιο, το λουτέσιο, το δυσπρόσιο, το ευρώπιο και το τέρβιο. Επιπλέον, οι σπάνιες γαίες αποτελούν πολλά υποσχόμενους καταλύτες για τη διύλιση του πετρελαίου, ενώ η αμυντική βιομηχανία τις χρησιμοποιεί σε κρίσιμα οπλικά συστήματα, όπως πύραυλους τύπου «Κρουζ», τηλεκατευθυνόμενα πυρομαχικά, ραντάρ και υψηλής τεχνολογίας θωρακίσεις.
Η παγκόσμια ζήτηση σπάνιων γαιών αυξάνεται κάθε χρόνο με ρυθμό που ξεπερνάει το 10%. Μέσα σε μια δεκαετία μόνο, πέρασε από τους 40.000 τόνους στους 120.000 ετησίως. Όπως εκτιμούν οικονομικοί αναλυτές, «η αμερικανική, η ιαπωνική και η ευρωπαϊκή βιομηχανία δεν μπορούν να συνεχίζουν να υπάρχουν χωρίς αυτές». Το 2010, το 97% των 125.000 τόνων των σπάνιων γαιών που εξορύσσονταν στον πλανήτη προέρχονταν από την Κίνα. Αυτό εξηγεί το γιατί η Κίνα προσπαθεί να εκμεταλλευτεί το πλεονέκτημά της έναντι των ανταγωνιστών της, αλλά και γιατί οι ανταγωνιστές της έχουν επανειλημμένα απειλήσει με αντίποινα, αν συνεχιστεί η περικοπή των κινεζικών γαιών και, όπως μάλιστα έχει ήδη εξαγελθεί, οι εξαγωγές σπάνιων γαιών μειωθούν μέχρι και 70%.
Στο μεταξύ, οι ειδικοί εκτιμούν ότι το 2014 θα υπάρχει έλλειμμα 40.000 τόνων σπάνιων γαιών παγκοσμίως. Κι αυτό διότι θα παράγονται 160.000 τόνοι, παρόλο που η παγκόσμια ζήτηση θα έχει ξεπεράσει τους 200.000 τόνους. Στο κλίμα αυτό, πολλές εταιρείες υψηλής τεχνολογίας ήδη δηλώνουν ότι θα μεταφέρουν τις δραστηριότητές τους στην Κίνα, αφού σε διαφορετική περίπτωση θα αντιμετωπίσουν πρόβλημα λειτουργίας.
Κι ενώ συμβαίνουν όλα αυτά, κάποιοι αναρωτιούνται μήπως η Ελλάδα, όντως δεμένη χειροπόδαρα τόσο με τα Μνημόνια Ι και ΙΙ όσο και με παλιότερες συμφωνίες λόγω του πλούτου που διαθέτει στο υπέδαφός της, προορίζεται να γίνει η «νέα ευρωπαϊκή Κίνα»...
Τι λένε οι επίσημες εκθέσεις
Η Ελλάδα είναι μία από τις πλουσιότερες χώρες του κόσμου. Και η παραπάνω διαπίστωση δεν προκύπτει από συνωμοσιολογικές διαθέσεις και «θολές» πληροφορίες, αλλά από την επίσημη ιστοσελίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ), καθώς και μια επίσημη έκθεση ειδικών του Ινστιτούτου Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (ΙΓΜΕ), η οποία αναφέρει σχετικά:
«Οι εξειδικευμένες χρήσεις των ορυκτών που διαθέτει η Ελλάδα, σε σχέση με άλλες χώρες, ελκύουν το ενδιαφέρον της διεθνούς αγοράς γενικά, και ειδικά της αγοράς των χωρών της ΕΕ. Η ιδιαιτερότητα αυτή της Ελλάδας προσφέρει σημαντικά συγκριτικά πλεονεκτήματα στην οικονομία της χώρας. Μπορεί στη χώρα μας να μην παράγονται, τουλάχιστον μέχρι σήμερα, μέταλλα υψηλής τεχνολογίας όπως το τιτάνιο, ο λευκόχρυσος, το λίθιο, το ρήνιο, το ταντάλιο και σπάνιες γαίες (νεοδύμιο, δυσπρόσιο κ.λπ.), εντούτοις υπάρχει επάρκεια σε αδρανή δομικά υλικά και, παράλληλα, η χώρα είναι σημαντική παραγωγός βασικών μετάλλων αλλά και βιομηχανικών ορυκτών, ορισμένων με περγαμηνές σε παγκόσμιο επίπεδο.
Ο εξορυκτικός κλάδος είναι ισχυρά εξωστρεφής, αφού οι εξαγωγές πρωτογενών και επεξεργασμένων υλικών αντιπροσωπεύουν πάνω από το 65% των πωλήσεών του, ενώ παράλληλα εταιρείες του κλάδου κατέχουν ηγετικές θέσεις στην ευρωπαϊκή, αλλά και στη διεθνή αγορά σε προϊόντα όπως βωξίτης, αλουμίνα, αλουμίνιο, νικέλιο, λευκόλιθος, καυστική μαγνησία, μπεντονίτης, περλίτης, ελαφρόπετρα, αταπουλγίτης, χουντίτης και μάρμαρα.
Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι η Ελλάδα, σε παγκόσμια κλίμακα, είναι η μοναδική χώρα παραγωγής χουντίτη, πρώτη χώρα παραγωγής περλίτη, δεύτερη χώρα παραγωγής κίσσηρης (ελαφρόπετρας) και μπεντονίτη, καθώς και πρώτη στην εξαγωγή προϊόντων λευκόλιθου/μαγνησίτη στην ΕΕ».
Με βάση σχετική έκθεση που συντάχθηκε πρόσφατα στο πλαίσιο εφαρμογής και εξειδίκευσης της Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας για τις Πρώτες Υλες, 14 από αυτές, δηλ. οι Sb (Αντιμόνιο), Be (Βηρύλλιο), Co (Κοβάλτιο), Ga (Γάλλιο), Ge (Γερμάνιο), In (Ίνδιο), Mg (Μαγνήσιο), Nb (Νιόβιο), PGE (Πλατινοειδή μέταλλα), REE (σπάνιες γαίες), Ta (Ταντάλιο), Sn (Κασσίτερος), φθορίτης και γραφίτης, θεωρούνται κρίσιμες και στρατηγικής σημασίας για την ευρωπαϊκή βιομηχανία.
Ορισμένες από αυτές απαντώνται σαφέστατα στην Ελλάδα και μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο κοιτασματολογικής έρευνας και οικονομικού ενδιαφέροντος, με δεδομένη την προστιθέμενη αναπτυξιακή τους αξία. Πρόκειται για το Αντιμόνιο (Sb), που εντοπίζεται σε περιοχές της Ροδόπης, της Θεσσαλονίκης και της Χίου, και για τα Πλατινοειδή Μέταλλα (PGE) που εντοπίζονται στα κοιτάσματα Σκουριών Φισώκας (Χαλκιδικής) και σε αυτά της Ποντοκερασιάς-Γερακαρού (Κιλκίς). Στο μετάλλευμα των Σκουριών έχουν εντοπιστεί, επίσης, οικονομικές συγκεντρώσεις Παλλαδίου (Pd) – 0,5 γρ./τόνο.
Σημαντικά αποθέματα σπάνιων γαιών (REE) έχουν εντοπιστεί σε αποθέσεις στο παράκτιο και υποθαλάσσιο περιβάλλον του Στρυμωνικού Κόλπου. Συγκεκριμένα, κοιταματολογικές έρευνες που πραγματοποίησε το ΙΓΜΕ υπολογίζουν αποθέματα 485 εκατ. τόνων, με μέση περιεκτικότητα σπάνιων γαιών 1,17%. Ενδιαφέρον για συστηματική κοιτασματολογική διερεύνηση παρουσιάζουν, επίσης, οι βωξίτες και οι βωξιτικοί λατερίτες στη Στερεά Ελλάδα, με αντιπροσωπευτικές περιεκτικότητες που κυμαίνονται συνολικά από 3275-6378 γρ./τόνο REE. Το διαφαινόμενο ερευνητικό ενδιαφέρον περιλαμβάνει ακόμη και την κόκκινη λάσπη από τη μεταλλουργία αλουμινίου.
Το Ga (Γάλλιο), το Ge (Γερμάνιο) και το In (Ίνδιο) αποτελούν μέταλλα που βρίσκονται στο επίκεντρο βιομηχανικών εφαρμογών κραμάτων υψηλής τεχνολογίας. Η ραγδαία βελτίωση των αναλυτικών μεθόδων δίνει πλέον τη δυνατότητα της ποιοτικής ανίχνευσης και του ποσοτικού προσδιορισμού τους σε επιλεγμένα αρχικά δείγματα από συγκεκριμένες μεταλλοφόρες περιοχές, όπως π.χ. το Πολύκαστρο (Κιλκίς), οι Μολάοι (Λακωνία), Ολυμπιάδα Χαλκιδική) και οι Θέρμες (Ξάνθη).
Η πολυσυζητημένη «Σύμβαση Cooper»
Υπάρχουν πολλές φωνές (από πολλούς μπορούν να θεωρηθούν και ακραίες) που επαναλαμβάνουν μια συγκεκριμένη άποψη: Ότι όλα αυτά είναι γνωστά δεκαετίες τώρα, αλλά λόγω παραχωρήσεων που έχουν γίνει εκ μέρους της ελληνικής πολιτείας, δεν μπορεί ούτε ένα κομμάτι του ελληνικού εδαφικού πλούτου να αξιοποιηθεί προς όφελος του δημόσιου συμφέροντος.
Το 1947, ο οικονομολόγος και δικηγόρος Δημήτρης Μπάτσης, συγγραφέας του γνωστού βιβλίου Η βαρειά βιομηχανία στην Ελλάδα (εκδ. «Τα Νέα Βιβλία», 1947), δημοσιεύει και αναλύει όλους τους μηχανισμούς παράνομου πλουτισμού που συνδέθηκαν με την παραλαβή, κατεργασία και διανομή των εφοδίων της UNRA. (United Nation Relief and Rehabilitation Administration - Διοίκησης Ανακούφισης και Αποκατάστασης του ΟΗΕ). Αρχικά, το κείμενο είχε δημοσιευθεί το 1946, με τα αρχικά Δ.Μ στο περιοδικό Ανταίος, το επιστημονικό περιοδικό της Αριστεράς που διηύθυνε ο Δ. Μπάτσης και το οποίο εκδόθηκε για να στηρίξει τη θέση της βιωσιμότητας και της αυθυπαρξίας της ελληνικής Οικονομίας (ανάλογες αιτιάσεις έχει επαναλάβει ο Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, τόσο προεκλογικά όσο και μετεκλογικά, αντιτιθέμενος στην εκποίηση της Δημόσιας Περιουσίας).
Σύμφωνα με τα γραφόμενα του Δ. Μπάτση: Το 1923 τυπικά μεταβλήθηκε το καθεστώς αυτό σε ό,τι αφορά το δικαίωμα εκμετάλλευσης των ρεόντων υδάτων προς τον σκοπό παραγωγής ηλεκτρισμού. Αναγνωρίστηκε σαν “αυτοτελές εμπράγματον δικαίωμα” του Δημοσίου, που μπορεί με ειδικό νόμο να το παραχωρεί με σύμβαση σε νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου ή και σε ιδιωτικές επιχειρήσεις με ορισμένους όρους. Με βάση τους νόμους αυτούς, επικυρώθηκαν οι παλαιότερες παραχωρήσεις των υδραυλικών δυνάλων του Γλαύκου Πατρών και Χανίων Κρήτης στους αντίστοιχους Δήμους, και παραχωρήθηκε με σύμβαση του Δημοσίου και των αμερικανικών Οίκων Hugh Cooper & Co Inc Chemical Construction Corporation, που συγκρότησαν την αμερικανική εταιρεία “Ελληνική Υδροηλεκτρική και Μεταλλουρική εταιρία” (Hellenic Hydroelectric and Metallurgical Corporation), το αποκλειστικό δικαίωμα εκμετάλλευσης του Αχελώου και της λειτουργίας ηλεκτροχημικών και ηλεκτρομεταλλουρικών βιομηχανιών από την ενέργειά του. Η σύμβαση αυτή επικυρώθηκε από το γνωστό Α.Ν 2220/1940, επί δικτατορίας Μεταξά. Το Δημόσιο, σε συνέχεια, παραχώρησε με το Ν.Δ. 704 και το διάταγμα της 21.10.1941 την άδεια για εκπόνηση μελετών εκμετάλλευσης στη γερμανική εταιρεία Hanseleichtmetall για τα ποτάμια Αλιάκμονα, Βόδα, Αράπισσας, Τριπόταμου και τα νερά της λίμνης Οστόβου.
Η σύμβαση αυτή, που έγινε γνωστή με το όνομα Cooper, συνομολογήθηκε για διάρκεια 70 ετών έως το 2010 και δίνει στην παραπάνω αμερικανική εταιρεία αποκλειστικό δικαίωμα εκμετάλλευσης της δύναμης των νερών του ποταμού Αχελώου, στις θέσεις Κρεμαστά, Πρεβέντα, Κριεκούκι και των παραπόταμων Μεγδοβα, Αγραφιώτικου, Απροπόταμου, δικαίωμα ίδρυσης υδροηλεκτρικών εγκαταστάσεων για παραγωγή ηλεκτρενέργειας και εγκαταστάσεων μεταφοράς ενέργειας στα κέντρα κατανάλωσης, δικαίωμα χρησιμοποίησης της ενέργειας στα κέντρα κατανάλωσης και δικαίωμα χρησιμοποίησης της ενέρχειας που θα παραχθεί για τις ηλεκτροχημικές και ηλεκτρομεταλλουργικές βιομηχανίες που θα ιδρύσει η ανάδοχος εταιρία. Επιπλέον, δίνει δικαίωμα μεταφοράς και χρησιμοποίησης της ηλεκτρενέργειας για φωτισμό και κίνηση σε άλλες περιοχές (άρθρο 1 της σύμβασης παραγρ 1 εδάφια α-ζ).
Σύμφωνα με την ίδια σύμβαση, προβλέπεται η αναγκαστική απαλλοτρίωση των εδαφών που είναι απαραίτητα για την εκτέλεση της σύμβασης, η χρησιμοποίηση δωρεάν δημόσιων κτημάτων, η προμήθεια δωρεάν οικοδομικών υλικών και κοιτασμάτων από λατομεία κρατικά (άρθρο 4 σύμβασης), ατέλειες και αφορολόγητο για εισαγωγή των υλικών της, εκτός από εισαγωγικό δασμό όχι πάνω από το 2,5% της αξίας (άρθρο 50 παρ. 1 και 2), προστασία τιμών των προϊόντων της κ.ά.
Στο τέλος του 2010, κι ενώ η Ελλάδα σφιχταγγαλιάζονταν με το Μνημόνιο Ι, η Σύμβαση Cooper έληξε. Σύμφωνα με τα όσα έχουν γραφτεί, εάν δεν υπήρχε καταγγελία προς την εταιρεία, τότε αυτόματα η σύμβαση θα ανανεώνονταν για άλλα 25 χρόνια. Βέβαια, τώρα πια δεν χρειάζεται ούτε καν η ανανέωση της Σύμβασης Cooper για να εκμεταλλευτούν προς όφελός τους οι δανειστές μας τα κοιτάσματα της χώρας...
Ο Δημήτρης Μπάτσης εκτελέστηκε τις πρώτες πρωινές ώρες της 30ης Μαρτίου του 1952 μαζί με τον Νίκο Μπελογιάννη, τον Ηλία Αργυριάδη και τον Νίκο Καλούμενο. Το βιβλίο του Η βαρειά βιομηχανία στην Ελλάδα έπεσε, αρκετά χρόνια μετά, στα χέρια του καθηγητή του Εθνικού Μετσόβειου Πολυτεχνείου, Σταύρου Κατράκη. Ο ίδιος έκανε μια εντυπωσιακή καταγραφή του ορυκτού πλούτου της χώρας, αλλά και των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων, των πετρελαίων δηλαδή που διαθέτει άφθονα η χώρα. Λίγο αργότερα, στις αρχές της δεκαετίας του ’70, ο Σωτήρης Σοφιανόπουλος της ΧΡΩΠΕΙ ξεκίνησε μια πρωτόλεια γεώτρηση στην περιοχή Κεχρί της Ζακύνθου και καταδικάστηκε από τα ελληνικά δικαστήρια...
Ο συνεργάτης και διακεκριμένος καθηγητής στο τμήμα Χημικών Μηχανικών του ΑΠΘ Κοσμήτορας της Πολυτεχνικής Σχολής, Β. Παπαγεωργίου, άρχισε να μιλάει για το πετρέλαιο, αλλά και τον ορυκτό πλούτο στην Ελλάδα, δίνοντας πολυάριθμες διαλέξεις. Στα χέρια του υπήρχαν πολλά στοιχεία που μαρτυρούσαν ότι ο υπόγειος πλούτος της χώρας είναι γνωστός εδώ και δεκαετίες. Ωστόσο, με μια αιφνίδια αλλαγή του νόμου, επί εποχής Μαριέττας Γιαννάκου, έχασε τη δυνατότητα να γίνει Πρύτανης του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Μετά την εξέλιξη αυτή, κάποιοι συνέδεσαν αυτή την... περίεργη ιστορία με το γεγονός ότι ο καθηγητής ήταν ιδιαίτερα «ενοχλητικός» για ορισμένους...
Μια ευάλωτη Θράκη, σε περίοδο κρίσης...
Εάν κοιτάξει κανείς τους χάρτες με τις πιθανές εναποθέσεις σπάνιων γαιών, τα σίγουρα αποθέματα υδρογονανθράκων στο Αιγαίο και τον ορυκτό πλούτο (μεταξύ αυτών σίγουρα κοιτάσματα χρυσού), θα διαπιστώσει πως οι περισσότερες συγκεντρώσεις βρίσκονται στη Θράκη.
Σε μια χώρα γονατισμένη από καιρό, με συμβάσεις που παραχωρούν όλο τον Δημόσιο πλούτο, με αλυτρωτικές διεκδικήσεις από γείτονες με μεγάλη όρεξη, όλα μπορούν να συμβούν στην ελληνική επικράτεια – και ειδικά στην ευάλωτη Θράκη. Ένα πρόσφατο επεισόδιο καταγράφει μία ακόμη πτυχή μιας ρευστής καθημερινότητας σε μία χώρα υπό κατάρρευση. Σε καφετέρια στην Αρωγή του νομού Ροδόπης, μια παρέα μουσουλμάνων διασκέδαζαν πίνοντας μπύρες(!). Σε κάποια στιγμή, άρχισαν να φωνάζουν ότι «Η Θράκη είναι Τουρκία!», προκαλώντας τη διαμαρτυρία των υπόλοιπων πελατών. Τέλος στο επεισόδιο έβαλε η μόνη Αρχή που φαίνεται να αναγνώρισαν οι μεθυσμένοι μουσουλμάνοι: ένας βουλευτής μουσουλμάνος, ο οποίος ηρέμησε τους ομόθρησκούς του και ζήτησε να μην κληθεί η Αστυνομία.
Ως επεισόδιο, το περιστατικό αυτό δεν είναι σοβαρό. Καταγράφει, όμως. την ιδιαίτερη καθημερινότητα στη Θράκη. Τέτοια περιστατικά μαρτυρούν ότι η ηρεμία και η ασφάλεια κρέμονται από μια κλωστή και καταγράφονται καθημερινά και για δεκάδες άλλους διαφορετικούς λόγους στην Ελλάδα, που υποφέρει από φτώχεια, έλλειψη ασφάλειας, κρατικών δομών και μέριμνας, και λαθρομετανάστευση. Μια χώρα πλούσια, που γίνεται βορά στις ορέξεις των πλουσίων. Για άλλη μια φορά... ΗΝ
Πηγές
• http://www.oryktosploutos.net/2011/06/blog-post_02.html
• ΙΓΜΕ
• Επίσημη ιστοσελίδα του Ευρωβουλευτή της Νέας Δημοκρατίας καθηγητή Ιωάννη Τσουκαλά
• ΥΠΕΚΑ
